Ангилал: түүх

  • ​МОНГОЛЫН ЭРТНИЙ ТҮҮХ (таван боть)

    МОНГОЛЫН ЭРТНИЙ ТҮҮХ (таван боть)

    -“Хүннү” тэргүүн ботийг доктор П.Дэлгэржаргал, доктор З.Батсайхан

    -“Сяньби” дэд ботийг доктор П.Дэлгэржаргал

    -“Жужан” гутгаар ботийг доктор С.Өлзийбаяр, доктор А.Энхбат

    -“Түрэг, Уйгур” дөтгөөр ботийг доктор Б.Батсүрэн, докторант Мөнхтулга

    -“Төв Азийн нүүдэлчдийн төр улсууд” (VI-XII зуун) тавдугаар ботийг доктор Б.Батсүрэн, доктор Б.Чинзориг, доктор Э.Жигмэддорж нар бичсэн болно.

    “Монголын эртний түүх” (таван боть) бүтээл нь Монголын эртний улсууд болох Хүннү, Сяньби, Жужан, Түрэг, Уйгур, VI-XII зууны Монголчууд, Хятаны угсаа гарвал, улс төр, төр-нийгмийн байгуулал, аж ахуй, соёлын түүхийг цогцоор нь анх удаа таван ботиор бичиж, нэгтгэн дүгнэсэн бүтээл юм.

    Монголын эртний түүх (таван боть) бүтээлийн шинэлэг тал, онцлогоос дурдвал:

    1. Арга зүйн хувьд, Европт төвт түүх бичлэгийн уламжлалт тогтсон хандлагаас татгалзаж, шинэлэг арга зүйн үүднээс монголын эртний улсуудын Евразийн түүхэнд эзлэх байр суурийг бодитой гаргахыг хичээсэн оролдлого юм.

    2. Хүннү, Сяньби, Жужан, Түрэг, Уйгур, VI-XII зууны монголчууд, Хятан гүрний түүхийг цогцоор нь шинэлэг арга зүй, монгол төвтэй концепцийн үүднээс бичиж, нэгтгэн дүгнэсэн.

    3. Монголын эртний улсуудын хаадын угсаа залгамжлалыг бүрэн гаргаж, төрийн залгамж чанар, улс төрийн түүхийг цогцоор нь авч үзэн, дараах шинэ дүгнэлтүүдийг дэвшүүлж байна. Үүнд:

    -Монгол нутагт НТӨ V-IV зууны үед Хүннү, Дунху, Юэжи зэрэг төр улсууд анх байгуулагдсан гэдгийг нотолсноор Монголын төрт улсын түүхийг 100-200 жилээр урагшлуулсан.

    -Сяньбийн нэгдсэн улс задарсны дараа Умард Хятадад байгуулагдсан Муюн сяньбийн Янь улсууд, Түгүхүнь сяньбийн Түгүхүнь улс, Табгач сяньбийн Умард Вэй, Цифү сяньбийн Баруун Цинь улс, Түфа сяньбийн Өмнөд Лян улс зэрэг Сяньби угсааны улсуудын түүхийг тодруулснаар Сяньби улс НТ II зуунаас VI/VII зуун хүртэл оршин тогтнож байсан гэдгийг нотолсон.

    -Монгол нутагт оршин байсан Түрэгийн улс төрийн түүхийг шинээр үечилж, Түрэгийн түрүү болон хожуу хаант улсын хооронд буюу 628-690 онд Сеяньто, Уйгурын түрүү хаант улс оршин байсныг тодруулсан.

    4. Төр-нийгмийн байгууллын хувьд, Монголын эртний улсууд нь гадаад хэлбэрийн хувьд эзэнт гүрний зохион байгуулалттай боловч, нийгмийн дотоод зохион байгуулалт нь “овог аймгийн нийгэм”-тэй байсан хэмээн үздэг өрнөдийн “нийгмийн хувьслын онол”-ын үзэл баримтлалыг няцаан, эртний улсуудын нийгэм нь засаг захиргааны нэгжүүдэд хуваагдсан төрт улсууд байсан гэдгийг нотолсон.

    5. Эртний улсууд (Хүннү, Сяньби, Жужан, VI-XII зууны Монголчууд, Хятан)-ын угсаа гарвалыг судлан, Монголчуудын угсаа гарвалын тогтолцоог нэгтгэн гаргасан. Ялангуя, Түрэг, Уйгурын үеийн жинхэнэ монголчууд болох “Гучин Татар”, “Есөн Татар”-ын түүхийг тодруулснаар Монгол угсаатны угсаа-соёл, түүхийн залгамж холбоог гаргасан.

    6. Эртний улсуудын аж ахуй, соёл, түүний залгамж холбоог судлан, аж ахуй-соёлын Монгол хэв шинж байгааг тодоруулсан.

    7. Эртний нүүдэлчид, монголын эртний улсуудын түүхэнд холбогдох хятад сурвалжийг аль болох бүрэн дүүрэн ашиглахыг хичээсэн зэргийг дурьдаж болно.

  • ​Гурван улсын ойллого, 2016

    Гурван улсын ойллого, 2016

    Зохиогч: Чэн Шоу

    Редактор: С.Сэргэлэн

    ISBN: 978-99978-42-70-1

    Хэл: Монгол

    Хуудасны тоо: 36

    Жин: 80 гр

    Хэмжээ: зөөлөн хавтастай, 246 x 170 x 3 мм

    дууссан байна

    “Гурван улсын ойллого” нь нийт жаран таван бүлэг болно.Үүнд: “Вэй улсын бичиг” гучин бүлэг, “Шу улсын бичиг” арван таван бүлэг, “У Улсын бичиг” хорин бүлэг бий.Гурван улсын ойллого нь агуулгын хувьд Вэй улсын Хуан Чу-гийн анхдагч оноос Жин улсын Тай кангийн анхдагч он хүртлэх жаран жилийн түүхийг бичсэн байна.

  • Умард төрийн түүх: Түрэг, Тэ лэ, 2015

    Умард төрийн түүх: Түрэг, Тэ лэ, 2015

    Зохиогч: Ли Янь-Шоу

    ISBN: 978-99973-73-49-6

    Хэл: Монгол

    Хуудасны тоо: 88

    Жин: 95 гр

    Хэмжээ: зөөлөн хавтастай, 240 x 163 x 3 мм

    дууссан байна

    Эртний ямар ч төр улсын түүхийг түүхэн сурвалжийн мэдээ, сэлтгүйгээр тодруулан судлах боломжгүй юм. Өөрөөр хэлбэл сурвалжгүй түүх гэж байхгүй бөгөөд үүнд эртний сурвалжийн үнэ цэнэ, ач холбогдол оршино. Түүхч Ба.Батжаргал Төв Азийн өндөрлөгт оршин тогтнож байсан эртний Түрэг улсын түүхэнд холбогдох нангиад хэл бичгээрх сурвалжийг монгол хэлнээ орчуулж судалгааны эргэлтэд оруулж байна. Тэрээр энэ удаад Умардын түүхийн 99 ботийн 87 дугаар боть болох Түрэг, Тэлэг-ийн хэсгийг бүрнээ орчуулснаа толилуулж байна. Энэхүү сурвалжийн орчуулга нь эртний Түрэгийн түүх судлалд чухал ач холбогдолтой эх хэрэглэгдэхүүн болох нь дамжиггүй.

  • ​Хожуу хан улсын бичиг, 2016

    Хожуу хан улсын бичиг, 2016

    Зохиогч: Фан Э

    Редактор: П.Дэлгэржаргал

    ISBN код: 978-99978-42-72-5

    Хэл: Монгол

    Хуудасны тоо: 88

    Жин: 155 гр

    Хэмжээ: зөөлөн хавтастай, 240 x 165 x 4 мм

    дууссан байна

    Гуан У-Дигийн Жиан У-гийн анхдагч он (МЭ25)-оос Хан Шань Ди-гийн Жан 25 МЭ220 он> хүртлэх 195 оны үйл хэргийг багтаасан сурвалж юм. Хожуу хан улсын бичиг нь арван боть үндсэн тэмдэглэл бол он наян бүлэг намтар шастирийг Фан Э бичжээ. Сун улсын үед Жин Улсын түүхч Сы Ma Биао -гийн бичсэн Хан улсын үргэлжлэл гучин бүлгийг Фань Э-гийн номтой нийлүүлээд хэвлүүлжээ. Энэ нь өнөөдрийн бидний үзэж буй Хожуу хан улсын бичиг болно. Хожуу хан улсын ихэнх агуулга нь Түүхэн тэмдэглэл болоод Хан улсын бичгийн агуулгыг ашигласан байна.

  • Хан улсын бичиг Хүннүгийн шастир, 2016

    Хан улсын бичиг Хүннүгийн шастир, 2016

    Зохиогч: Ван Гу

    ISBN код: 978-99973-3-578-4

    Хэл: Монгол

    Хуудасны тоо: 164

    Жин: 260 гр

    Хэмжээ: зөөлөн хавтастай, 245 x 173 x 8 мм

    дууссан байна

    Хан улсын бичиг Хүннүгийн шастир нь Сы ма чянь-ий түүхэн тэмдэглэл хүннүгийн шастирын дараа орох Хүннү гүрний тухай түүхэн сурвалж юм.

    Хан улсын бичиг буюу Хан Шу нь 12 үндсэн тэмдэглэл, 8 бодрол бичиг, 10 ойллого, 70 намтар шастир, нийт 100 боть агуулгаас бүтсэн байдаг. Тус сурвалжийн агуулга нь Хан улсын Гао Ди Лиу ван-гийн анхдагч оноос Ван Ман-гийн Ди Хуан-гийн 4 оны түүхэн үйл явдлыг хамааруулан бичсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, МЭӨ 206 оноос МЭ 23 он хүртэлх 200 илүү жилийн түүхийг сурвалжлан тэмдэглэсэн болно.

    Түүхэн тэмдэглэл хүннүгийн шастир бичигдсэнээс 160 жилийн дараа Хан улсын бичиг Хүннүгийн шастир бичигджээ. Энэ хооронд Хан улс болоод Хүннү гүрэн хоорондын харилцаанд дайн тулаан, үл ойлголцол идэвхиж байсан түүхэн он цаг юм. Энэ ээдрээтэй, төвөгтэй, ороо бусгай цаг үеийн тухай дээрх бүтээлд нягт, дэлгэрэнгүй тэмдэглэгдсэн байдаг. Зүүн Хан улсын түүхч, уран зохиолч Бань Гу нь өөрийн дураар үг өгүүлбэрийг хасаж нэмээд Хан улсыг төвийлгөх өнгө аяс гаргасаныг эс тооцвол түүхэн, үнэн мөнийг илэрхийлсэн, онц ач холбогдолтой түүхэн сурвалжийг бидний үед өвлүүлэн үлдээсэн нь үнэлж баршгүй гавьяа болсон юм.

  • ​”Түүхэн тэмдэглэл” Хүннүгийн шастир

    “Түүхэн тэмдэглэл” Хүннүгийн шастир

    Хэл: Монгол

    Хуудасны тоо: 112

    Жин: 250 гр

    Хэмжээ: зөөлөн хавтастай, 245 x 175 x 8 мм

    дууссан байна

    “Түүхэн тэмдэглэл” Хүннүгийн шастир бол Хүннү ястны үүсэн хөгжиж хүчирхэгжин мандсан тухай хамгийн анхны бөгөөд хамгийн бүрэн түүхэн материал болно. Сыма Цянынаас Хүннү хэмээх энэхүү нүүдэлчин ястны газар нутаг, нийгэм ахуй, зан байдал, түүхэн хөгжилтийн явцын тухай нэлээд нарийн тэмдэглэсэн бөгөөд Хүннү болон хажуу хавийн улс гүрний хоорондох харьцааг бас тэмдэглэн үзүүлжээ. Ялангуяа Хүннү болон Хятадын хоорондох хэдэн зуун жилийн үргэлжилсэн дайн байлдаан, үүнд онцгойлон Хүннү болон Хан улсын Лү Дигийн үеийн хаант гүрний зэрэгцээ оршсон байдлыг нарийн тодорхой өгүүлсэн байна.

  • Баруун орны шастир, 2015

    Баруун орны шастир, 2015

    Зохиогч: Бан Гу

    ISBN код: 978-99973-73-48-9

    Хэл: Монгол

    Хуудасны тоо: 84

    Жин: 150 гр

    Хэмжээ: зөөлөн хавтастай, 240 x 163 x 5 мм

    дууссан байна

    Монголын эртний түүхчдийн судалгаанд ус агаар мэт дутагдаж байгаа ажлын нэг бол эртний Хятадын түүхэн бичгийн эх сурвалжуудыг өргөнөөр ашиглах явдал юм. Орчин цагийн Монгол улсын түүхч, археологич нар эртний Хятадын түүхэн бичгийн эх сурвалжуудыг орос, англи, солонгос, япон зэрэг орнуудын судлаач эрдэмтдийн орчуулснаар дам эшлэн ашигласаар өдгөө хүрсэн билээ. Энэ удаад залхуу нанхиадч Ба.Батжаргал эртний Хятадын нэртэй түүхч Ван Гу-гийн бичсэн “Хан улсын түүх. Баруун хязгаарын тэмдэглэл” хэмээх алдарт бүтээлийг монгол хэлнээ орчуулан судлаач нарын мэлмийд өргөн барьж байна. Энэ алдарт бүтээл нь Монголын эртний түүх, тэр дундаа Хүннү, Сяньби, Ухуаньчуудын түүхийг судлах хэн бүхний ширээний ном болох нь дамжиггүй юм.

  • Монгол ба Япон ХХ зуунд, 2012

    Монгол ба Япон ХХ зуунд, 2012

    Зохиогч:Ц.Батбаяр

    ISBN 978299962-3-148-3

    Хэл: Монгол

    Хатуу хавтастай, 219 нүүр, 420гр

    Энэхүү номонд Богд хаант Монгол улс Японтой харилцан гуравдахь хөршөө болгох гэсэн хүсэл эрмэлзлэл, бодит алхамууд, ЯпонАзийн эх газрын бодлогынхоо хүрээнд Ар Монгол, цаашилбал БНХАУ-ыг сонирхох болсон, 1930-аад онд БНХАУ, Манжгогийн хооронд болсон шууд яриан хэлэлцээ, Халхын голын дайныг тойрсон цэрэг-дипломатийн зөрчил, Зөвлөлт-Японы хооронд 1941 онд байгуулсан төвийг сахих гэрээнд БНМАУ-ын статусыг хэрхэн хөндсөн, БНМАУ 1945 онд Японд дайн зарласан зэрэг ХХ зууны эхэн хагасын түүхийн ээдрээтэй олон асуудлын учир шалтгаан, тайлалыг Зүүн Азийн олон улсын харилцаны өргөн дэвсгэр дээр гаргасан байна. Түүнчлэн дэлхийн II дайны дараа Монгол ба Япон хэрхэн бие биеэ шинээр нээсэн, 1972 онд албан ёсоор дипломат харилцаа тогтоохын тулд тогтоосны дараа ч “хүйтэн дайн”-ы ямар бэрхшээл сорилтыг хоёр талаас туулсан, дипломат харилцаа тогтоосны дараа ч харилцаа хязгаарлагдмал орчинд байсныг, 1990 оноос Монголд эхэлсэн ардчилсан өөрчлөлтийн үр дүн хоёр орны харилцаанд зарчмын цоо шинэ үе эхэлж, сүүлийн 30 жилд хоёр орны харилцаа” иж бүрэн түншлэл”-ээс стратегийн түншлэл”-д дэвшсэнийг өгүүлжээ.

  • Хүннүгийн толь бичиг, 2011

    Хүннүгийн толь бичиг, 2011

    Зохиогчид:Ч.Амартүвшин, Ц. Амгалантөгс, Б.Анхбаяр, Н.Батболд, Б.Батсүрэн, Н.Бархүү, Ж. Гантулга, Ч.Ерөөл-Эрдэнэ, С.Өлзийбааяр,А.Пунсаг, Ц.Мөнхбат, Ч.Саранбилэг, Д. Цэвээндорж, М.Цэнгэл, Ц.Эгиймаа, У.Эрдэнэбат, Н.Эрдэнэ-Очир , Г.Эрэгзэн

    Редактор:Д.Цэвээндорж

    Хэл: Монгол

    Хатуу хавтастай,214 нүүр, 800гр

    Толь бичигт Хүннүгийн соёл иргэншилийн олон талыг хамруулан авч үзэх, өргөн олон уншигч, хүүхэд залуучуудад ойлгомжтой товч тодорхой бөгөөд энгийнээр өгүүлэхийг зорьсон.Энэ нь Монголын түүхийн бүтэц үеийг хамарсан анхны толь бичиг болох төдийгүй Хүннүгийн талаар дэлхйид гарч буй анхны толь бичиг болох юм. Толь бичиг гарснаараа Хүннүгийн түүх, соёлын өвийг Монголын ард түмэнд улам бүр гүнзгий ойлгуулах, ингэснээрээ эх оронч үзэл, үндэсний эв нэгдлийн үзлийг төлөвшүүлэх, эх түүх ба өвөг дээдсээрээ бахархах , өнөөгийн ертөнц дэх өөрсдийн байр суурийг тодорхойлоход ач холбогдолтой.

  • Хүннүгийн өв, 2011

    Хүннүгийн өв, 2011

    Зохиогчид: Ч.Амартүвшин ,Н.Батболд, З.Батсайхан, Ж.Баярсайхан, , Ч.Ерөөл-Эрдэнэ,

    Д. Цэвээндорж, , Н.Эрдэнэ-Очир , Г.Эрэгзэн, Ц.Одбаатар, Ж.Саруулбуян, Д.Түмэн, Ц.Төрбат, Д.Эрдэнэбаатар, Ц.Эгиймаа

    ISBN 978-99962-55-97-Х

    Хэл: Монгол, Англи

    Хатуу хавтастай, 296 нүүр, 1кг300гр

    Энэхүү Каталоги нь өнгөрсөн хугацаанд Монголын болон дэлхийн олон улсын эрдэмтдийн оролцоотой хуримтлагдсан Хүннүгийн соёлын үнэт өвийн гайхмшигт цуглуулгыг багтаасан анхны томоохон бүтээл юм. Энэ бүтээлээр дамжин монголчуудын эртний өвөг Хүннү нарын соёл дэлхйид илүү танигдан үнэлэгдэнэ гэдэгт итгэлтэй байна.